Mleczko pszczele

Mleczko pszczele wytwarzane jest przez gruczoły gardzielowe młodych robotnic od 3 do 15 dnia ich życia. Gruczoły te rozwijają się tylko u dobrze odżywionych i zaopatrzonych w pyłek i nektar robotnic.
Pokarmem tym odżywiane są młode larwy wszystkich pszczół do 3 dnia życia oraz larwy przyszłych królowych i trutni przez cały okres larwalny. Jest to pożywienie niezwykle odżywcze gdyż w ciągu 5 dni larwa pszczela przybiera na nim na masie 2000X.
Mleczko pozyskiwane jest na masową skalę od osieracanych rodzin , które budując duże ilości tzw. mateczników ratunkowych składają tam mleczko ,które następnie się odbiera. Tak traktowane rodziny zwykle nie zbierają dużych ilości miodu.

Właściwości i skład mleczka pszczelego

Świeże mleczko pszczele ma bardzo silne właściwości bakteriobójcze i kwaśny odczyn ok pH 3,4-4,3
Woda 66%, Węglowodany 15%, Aminokwasy i peptydy 13%, Lipidy 5%
Witaminy: głównie z grupy B (B2, B6,B12)
Wykazano ,że mleczko pszczele działa przeciwmiażdżycowo przez korzystny wpływ na metabolizm tłuszczów i węglowodanów. Jest bardzo pomocne w leczeniu choroby niedokrwiennej serca.
Podobnie skuteczne jest stosowanie mleczka w licznych chorobach niedoborowych , oraz co zaskakuje w POCHP gdzie wykazano statystyczną poprawę po miesiącu stosowania 100mg/dobę. Być może jest to wynik uzupełnienia niedoborów mikroelementów i witamin dzięki czemu wzrasta odporność na oportunistyczne patogeny , które w POCHP grają znaczną rolę.
Ogólnie można powiedzieć ,że mleczko pszczele działa bardzo korzystnie na organizm człowieka i nie są znane (poza uczuleniami) przeciwskazania w jego przyjmowaniu. Wraz z innymi produktami pszczelimi w znaczny sposób zapobiega powstawaniu niedoborów dietetycznych. Jest ono zalecaną alternatywą dla wszelkich rodzajów preparatów witaminowych. Ponadto występujące biologicznie czynne kompleksy peptydów i hormonów pszczelich sprawiają ,że wchłanianie i biodostępność tych substancji jest niezwykle wysoka.
Białko mleczka pszczelego należy do wysokowartościowych i zawiera od 18 do 25 aminokwasów, przy czym 9 z nich zalicza się do egzogennych, niezbędnych dla organizmu. Warto dodać, że około 10% aminokwasów występuje w stanie wolnym, dobrze przyswajalnym przez organizm człowieka. Białko mleczka pszczelego składa się głównie z albumin i globulin. W mleczku pochodzącym od pszczół rasy krajowej znajduje się przeciętnie 40% albumin i 60% globulin, w tym około 20% ?-globulin. W mleczku pszczelim występują ponadto enzymy. Do najważniejszych należą: proteazy, kwaśna fosfataza, amylaza, inwertaza. Mleczko pszczele zawiera także substancję białkową o nazwie rojalizyna, która wykazuje silne działanie przeciwdrobnoustrojowe.
W skład mleczka pszczelego wchodzą substancje lipidowe, wśród których wyróżniamy kwasy tłuszczowe nasycone i nienasycone, w tym NNKT, fosfolipidy, sterole i woski. Najbardziej charakterystyczną grupą są kwasy karboksylowe nienasycone, których głównym przedstawicielem jest kwas 10-hydroksy-2-decenowy. Jego zawartość wśród kwasów tłuszczowych może dochodzić do 66%. Mleczko pszczele zawiera poza tym około 5% kwasów organicznych, które warunkują jego kwaśny smak. Swoistymi dla tego produktu są kwasy: pirogronowy i mlekowy. W mleczku pszczelim w stosunkowo dużej ilości występuje neurohormon acetylocholina. Poza tym produkt ten charakteryzuje się nieznaczną zawartością hormonów płciowych, takich jak estradiol, progesteron i testosteron (średnie zawartości odpowiednio: 610, 140 i 117 ng/100 g). Z cukrów redukujących w mleczku pszczelim występują przede wszystkim glukoza i fruktoza. W mniejszej ilości stwierdzono cukry złożone, takie jak sacharoza, maltoza i gencjobioza.
Mleczko pszczele jest bogatym produktem witaminowym. W dużych ilościach występuje kwas pantotenowy, kwas nikotynowy, witamina PP oraz inozytol. W mniejszych ilościach obecne są witaminy: B1, B2, B6, C, biotyna, kwas foliowy i witamina B12. Natomiast witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E) występują w mleczku pszczelim w śladowych ilościach.
W produkcie tym wykryto dotychczas 22 biopierwiastki. Wśród makroelementów dominują: fosfor, potas i siarka. Z mikroelementów warto wymienić cynk, żelazo, miedź i mangan. Jedną z najważniejszych właściwości biologicznych mleczka pszczelego jest wzmaganie procesów przemiany materii i odnowy tkanek. U zwierząt doświadczalnych usprawniało ono przemianę białkową, podwyższało liczbę krwinek czerwonych i poziom hemoglobiny. Przypuszcza się, że w dużym stopniu przyczyniają się do tego jony żelaza i cynku występujące w mleczku pszczelim.
U zwierząt obserwowano także szybki przyrost masy ciała, zwiększoną żywotność, przyspieszone dojrzewanie płciowe, wzmożenie aktywności rozrodczej oraz przedłużenie życia o około 30% w porównaniu z grupami kontrolnymi.
Badania na zwierzętach dowodzą, że mleczko pszczele jest produktem o wysokiej wartości odżywczej i dobrej przyswajalności przez organizm. Walory te zawdzięcza ono obecności takich związków, jak aminokwasy, cukry, witaminy, biopierwiastki oraz enzymy i wolne kwasy tłuszczowe. Doświadczenia na zwierzętach wykazały, że mleczko pszczele charakteryzuje się wyraźnymi właściwościami odnawiającymi. Przyspieszało ono odbudowę tkanek miękkich, skracając czas gojenia ran i oparzeń. Wpływało także na odnowę komórek odpowiedzialnych za gojenie się tkanki kostnej oraz zapobiegało odwapnieniu kości po ciężkich złamaniach. Liczne badania wskazują, że mleczko pszczele przedłuża życie zwierzętom laboratoryjnym z nowotworami przeszczepialnymi. Korzystne wyniki otrzymano między innymi w przypadku białaczek oraz raka Ehrlicha. Uważa się, że działanie to związane jest z obecnością w mleczku pszczelim nienasyconych kwasów tłuszczowych, w tym kwasu 10-hydroksy-2-decenowego. Często podkreśla się znaczny wpływ mleczka pszczelego na układ krwiotwórczy. Zwłaszcza małe dawki tego produktu (do 10 mg dziennie) zwiększają objętość krwinek czerwonych i poziom zawartej w nich hemoglobiny, a także żelaza w surowicy krwi.
Mleczko pszczele wykazuje właściwości ochraniające przed szkodliwym promieniowaniem jonizującym, co przypisuje się obecności w tym produkcie kwasu 10-hydroksy-2-decenowego. Badania na zwierzętach wskazują, że mleczko pszczele wywiera korzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, a mianowicie wzmaga działalność kory mózgowej. Za działanie to odpowiedzialny jest między innymi kwas ?-aminomasłowy, który odgrywa ważną rolę w przewodzeniu impulsów nerwowych. W efekcie mleczko pszczele wywołuje pobudzenie oraz stan odnowy fizycznej i psychicznej. Interesujące okazało się działanie mleczka pszczelego na układ kostny zwierząt doświadczalnych. Pod wpływem mleczka pszczelego złamania kości u królików zrastały się prawie trzykrotnie szybciej niż u zwierząt kontrolnych.
Mleczko pszczele odznacza się przede wszystkim działaniem adaptogennym. Poprzez wpływ na ośrodkowy układ nerwowy reguluje ono czynności fizyczne i psychiczne człowieka, prowadząc między innymi do usunięcia zmęczenia, poprawy samopoczucia, polepszenia wzroku, zwiększenia koncentracji i przywrócenia równowagi psychicznej. Z tego względu mleczko pszczele polecane jest w stanach zmęczenia fizycznego, a także w wyczerpaniu nerwowym, obniżeniu sprawności umysłowej i bezsenności. Poza tym mleczko pszczele powoduje wyraźny wzrost odporności organizmu na zakażenia na drodze pobudzenia wytwarzania makrofagów i ?-globulin.
Biorąc pod uwagę właściwości odżywcze, mleczko pszczele podaje się przy niedożywieniu u małych dzieci, jak również w zaburzeniach odżywiania i trawienia u dzieci starszych. Już w krótkim czasie powoduje ono wzrost łaknienia mleka, przyrost masy ciała i unormowanie czynności trawiennych. Stwierdzono także, że mleczko pszczele w trakcie wzmożonej przemiany materii lub w stanach niedożywienia u osób dorosłych, prowadzi do szybkiej odnowy białek ustrojowych, przyrostu masy ciała oraz uzupełnienia podstawowych substancji odżywczych. Z tego względu stosowane jest ono w okresie rekonwalescencji po ciężkich i wyniszczających chorobach oraz zabiegach chirurgicznych.
Mleczko pszczele okazało się szczególnie korzystne w zapobieganiu chorób u ludzi starszych. Stosowane jest z powodzeniem w zaburzeniach krążenia mózgowego i miażdżycy tętnic mózgowych oraz w niektórych schorzeniach nerwowych i psychicznych wynikłych z obniżenia energii życiowej. Wpływa także na podwyższenie sprawności słuchu i wzroku, polepszenie obrazu krwi oraz unormowanie poziomu glukozy w surowicy krwi.
Mleczko pszczele polecane jest często w okresie przekwitania oraz zaburzeniach krążenia wieńcowego, podwyższonym ciśnieniu tętniczym krwi i schorzeniach miażdżycowych naczyń kończyn dolnych. Podawanie mleczka pszczelego w schorzeniach przewodu pokarmowego, spowodowanych upośledzonym trawieniem i wchłanianiem u osób starszych, takich jak zaparcia, niedożywienie i otyłość, jest również uzasadnione. Niemałą rolę odgrywa ono także w osteoporozie (zrzeszotnieniu kości), złamaniach i innych schorzeniach układu kostnego.
Jako najniższe dawkowanie terapeutyczne mleczka pszczelego przyjmuje się 500 mg tego produktu (w świeżej formie) dziennie. A zatem suplementacja diety powinna być o około 70% niższa w porównaniu do tego dawkowania, tj. 150 mg mleczka pszczelego dziennie dla osób dorosłych i odpowiednio mniejsza dla dzieci (np. 37,5 mg dziennie).
Część powyższych danych pochodzi z serwisu:
czytelniamedyczna.pl art. ‘Produkty pszczele w żywieniu i suplementacji diety’.